Đề bài:
Một nhà văn Nhật Bản đã từng nói: “Nghệ thuật sống là phải thay đổi để thích
nghi với môi trường”. Em có suy nghĩ gì về vấn đề trên?
Cuộc
đời mỗi con người là một dòng chảy xiết không bao giờ chịu đứng yên, tạo ra bao
nhiêu dâu bể, chuyển biến, đổi khác đến nỗi chỉ cần trong một khoảnh khắc thôi
cũng đủ làm người ta phải giật mình khi “Từ tôi phút ấy sang tôi phút này”
(Xuân Diệu). Do đó, việc “ứng xử” với những cải biến của cuộc sống cũng là một
“nghệ thuật” mà mỗi chúng ta cần học hỏi. Đóng góp một ý kiến về vấn đề này, có
nhà văn Nhật đã nhận xét sắc sảo: “Nghệ thuật sống là phải thay đổi Đế Thích
nghi với môi trường”.
Lời bàn
của nhà văn Nhật kia đã chỉ ra một bài học thật thiết thực và đúng đắn. Đã có
danh nhân từng quả quyết rằng: “Không lỗi lầm nào mà tự nhiên trừng phạt nặng
hơn là việc chóng lại sự thay đổi”! Ấy chẳng phải là khẳng định “sự thay đổi Đế
Thích nghi với môi trường” là một lẽ tất yếu, một quy luật không thể phủ nhận
hay né tránh của bất cứ sinh thể nào trong vũ trụ sao? Những loài chim di cư
biết nương mình theo chiều gió để tiết kiệm sức lực bay; những cây xương rồng
tự biến lá mình thành gai nhọn để chống chọi với sa mạc khắc nghiệt… Trong tự
nhiên, không thay đổi thì khó có thể tồn tại lâu dài. Con người cũng vậy! càng
“linh hoạt trong môi trường linh hoạt” như tâm niệm nổi tiếng của nhân vật
thuyền trưởng Nemo (Hai vạn dặm dưới biển, Juyn Vecnơ) mới có thể coi đại dương
mênh mông và đầy bí ẩn kia như ngôi nhà bình yên và thân thiết. “Thay đổi Đế
Thích nghi với môi trường” đích thực là một “nghệ thuật”. Đã là “nghệ thuật”
cũng có nghĩa là đòi hỏi ở con người một kĩ năng, một phương thức, một sự dụng
công không thể chỉ tính bằng ngày, tháng, mà còn rèn luyện, tích lũy qua một
thời gian lâu dài.
Bạn là
một cô gái bướng bỉnh và nóng nảy, bạn bộc trực và thẳng thắn đến nỗi nhiều khi
làm mất lòng bè bạn. Nếu như còn ở trên ghế nhà trường, cá tính ấy có lẽ sẽ
được những người bạn thông cảm, chấp nhận. Song một khi rời mái trường bình
yên, phải lăn lộn vất vả mới kiếm được việc làm ổn định, bạn sẽ không thể cứ
mãi giữ tính cách “thẳng như ruột ngựa” ấy với cấp trên và đồng nghiệp, vẫn
biết ngay thẳng và cương trực là phẩm chất “vàng mười” trong thời đại ngày nay,
song đó phải là sự ngay thẳng, cương trực sau khi đã suy xét thấu đáo, chứ
không phải nóng nảy, bộp chộp không cần biết lắng nghe quan điểm người khác.
“Thay đổi” không phải là bạn mất đi những nét tính cách đặc biệt và đáng quý ở
mình. Trái lại, “thay đổi” có “nghệ thuật” chính là phải mài giũa cá tính ấy
sao cho nó có thể phát huy trong sự đồng tình, kính mến của mọi người xung
quanh.
Nghệ
thuật sống là phải thay đổi để thích nghi với môi trường
“Thay
đổi Đế Thích nghi với môi trường”, phải chăng chỉ để làm cho cá nhân ta tồn tại
lâu dài? Không chỉ có vậy, nhiều khi “thay đổi” còn có thể ảnh hưởng đến biết
bao người khác, có thể quyết định vện mệnh của một xã hội, một đất nước nữa.
Khi xưa, “trung quân” là cách hành xử được tư tưởng Nho giáo hết mực đề cao,
nhưng “trung quân” với nhà Thương đến mức cương quyết không chịu sống trên đất
nhà Chu, không ăn cả rau mọc trên đất nhà Chu để rồi chết đói như Bá Di, Thức
Tề thì thực là cố chấp và uổng phí thay! Giá như hai ông hiểu rằng, “ái quốc”
là dốc lòng đem trí lực ra giúp dân, giúp nước, là biết đợi thời phục quốc thì
đáng quý biết bao! Suy cho cùng, cổ nhân cũng đã từng răn dạy thật chí lí về
hai chữ “thức thời”, tức là thích nghi với môi trường, biết sống phù hợp với
hoàn cảnh thì mới có thể làm nên nghiệp lớn. Nhà văn Nhật Bản khi nói rằng:
“Nghệ thuật sống là phải thay đôi Đế Thích nghi với môi trường”, phải chăng
cũng đang nghĩ đến Thiên hoàng Minh Trị, vị minh quân lỗi lạc của dân tộc mình?
Nước Nhật trở thành một siêu cường ắt không thể quên những thành tựu vượt bậc
của Thiên hoàng Minh Trị ngày trước, người đã biết tách khỏi sự cằn cỗi, thâm
căn cố để của tư tưởng phong kiến để bắt kịp với văn minh tiến bộ phương Tây.
Người Nhật được bạn bè năm châu nể phục cùng là bởi lẽ ấy…
Sự thay
đổi có thể nói là điều hệ trọng đối với mỗi một cá nhân và cả với mỗi dân tộc.
Thay đổi là thiết yêu và cũng là tất yếu. Song “thay đổi” một cách “nghệ
thuật” hoàn toàn không phải thay đôi tuỳ tiện, bừa bãi. Không có gì ngu ngốc
bằng cố chấp, bảo thủ, nhưng cùng không có gì nguy hiểm bằng tự phá bỏ bản sắc
của mình. “Thay đổi” tức là vẫn cần có cái nền, cái gốc mà từ đó nảy sinh ra sự
biến hoá, linh hoạt. Còn lối phá bỏ bản thân như là “đẽo chân cho vừa giày” thì
sao có thể xem như “nghệ thuật sống”? Ai đã từng đọc Một người Hà Nội cùa nhà
văn Nguyễn Khải chắc không thể quên nhân vật bà Hiền, một hiện thân của kiểu
người thức thời, không lạc thải mà cũng tuyệt đối không “xu thời”' luôn chọn
một cách sống “là mình” ở bắt có hoàn cảnh nào, thời đại nào. Thế mới đúng là
một nghệ thuật sống, đòi hỏi một bản lình hơn người!
Vâng,
bản lĩnh, theo tôi đó là yêu cầu lớn nhất để tạo nên sự thay đổi lớn lao! Phải
có bản lĩnh mới có thế có dùng khí gạt bỏ những cũ kĩ, sai lạc cùa mình để hoà
đồng với đời sống; bản lĩnh để vẫn bám trụ với bản ngã vôn có, giữ gìn được
những vẻ đẹp riêng trước cái xấu băng hoại. Cố Tổng thống Mĩ Kennedy đã từng
nói: “Sự tiến bộ là một từ ngữ đẹp, song động cơ của sự tiến bộ là thay đổi, mà
sự thay đổi nào cũng có kẻ thù của nó”. Vậy đấy, bản lĩnh còn là dám đối mặt
với những “kẻ thù” của mình: đó là sự trì trệ, lạc hậu, bảo thủ… Ai dám nói
“linh hoạt trong môi trường linh hoạt”, “thức thời”, dám “thay đổi” là những kẻ
cơ hội và hèn nhát?
Sống
đẹp trong đời sống là một nghệ thuật, và vì thế, bạn hãy cố gắng biến mình trở
thành nghệ nhân! Tuổi trẻ là khoảng thời gian dễ dàng uốn nắn bản thân mình
nhất, vậy thì còn gì thuận lợi cho bằng. Là thanh niên, chúng ta hãy cùng tự
tạo nên “tác phẩm nghệ thuật cuộc sống” cho riêng mình?
Bích
Ngọc
SN 83 –
ngõ 322 Hai Bà Trưng – Q. Lê Chân – Hải Phong
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét