'Nếu chọn lại, tôi không theo nghề giáo...'
-"Có một bộ phận không nhỏ giáo viên đã mất
động lực. Kết quả khảo sát của một nhóm nghiên cứu giáo dục mới đây cho thấy
phân nửa số giáo viên được phỏng vấn đã nói rằng nếu chọn lại họ sẽ không chọn
nghề dạy học", TS Vũ Văn Dụ (Nguyên Vụ trưởng Vụ giáo viên - Bộ GD&ĐT)
nói tại cuộc họp của UB Văn hóa Giáo dục, Thanh thiếu niên và Nhi đồng QH sáng
15/7.
Ủy ban này vừa kết thúc đợt giám sát việc thực
hiện chính sách, pháp luật về đảm bảo chất lượng, chương trình SGK giáo
dục phổ thông và tổ chức hội nghị lấy ý kiến cơ quan chức năng, chuyên gia, nhà
khoa học nhằm hoàn thiện dự thảo báo cáo kết quả giám sát. Nhiều vấn đề được
nêu tại phiên họp, trong đó trọng điểm là nâng cao chất lượng giáo dục phổ
thông, với hai tiền đề cơ bản: nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên và đổi mới
chương trình học.
Áp lực căng thẳng, chính sách mong manh
Cầm trên tay bài tham luận được chuẩn bị khá
kỹ lưỡng với chủ đề "giải pháp nâng cao chất lượng đời sống giáo
viên", TS Vũ Văn Dụ (Nguyên Vụ trưởng Vụ giáo viên - Bộ GD&ĐT) so
sánh, thu nhập của một cán bộ văn phòng thuộc EVN cao gấp 3, 5 lần lương tột
bậc của giáo sư.
|
"Nguyện
vọng số 1 của giáo viên là sống được bằng lương để toàn tâm, toàn ý dạy học.
Một đòi hỏi chính đáng và rất tối thiểu mà hơn chục năm qua kể từ khi có nghị
quyết TƯ 2 xem giáo dục là quốc sách hàng đầu và qua mấy đời Bộ trưởng chưa ai
làm được và chưa biết bao giờ mới làm được. Trong khi các ngành khác không hề
được tôn vinh quốc sách hàng đầu lại có thu nhập cao hơn", ông Dụ khẳng
định.
Chính vì tiền lương chưa đảm bảo đã dẫn đến
chuyện giáo viên phải "xoay xở" để vừa lo mức sống tối thiểu, vừa
hoàn thành sứ mệnh trồng người. Không ít hệ lụy đã xảy ra... Theo ông Dự,
truyền thống tôn sư trọng đạo đang bị xói mòn, đạo nghĩa thầy trò không còn như
xưa, thậm chí một số phụ huynh học sinh xem giáo viên như người làm thuê, phải
có trách nhiệm trông coi và dạy dỗ con em họ...
"Có một bộ phận không nhỏ giáo viên đã
mất động lực. Kết quả khảo sát của một nhóm nghiên cứu giáo dục mới đây
cho thấy phân nửa số giáo viên được phỏng vấn đã nói rằng nếu chọn lại họ sẽ
không chọn nghề dạy học. Áp lực căng thẳng mà chính sách mong manh",
ông Dụ dẫn chứng.
PGS.TS Phạm Hồng Quang, Hiệu trưởng trường
ĐHSP - ĐH Thái Nguyên phân tích thêm, sự thiếu động lực ở thế hệ giáo
viên "già" biểu hiện ở chỗ thiếu năng động và ngại thay đổi. Họ an
phận, không thích cải tiến, tìm tòi suy nghĩ hay học thêm những kĩ năng tốt...
Nhưng đáng quan ngại hơn cả là sự thiếu động
lực trong đội ngũ giáo viên trẻ. Ông Quang lý giải, chuyện thiếu hụt kỹ năng
hay trình độ còn có thể được bù đắp qua thời gian. Nhưng điều bất ổn hơn cả là
động lực làm việc vẫn mang tính vị kỷ và đạo đức với nghề chưa trong sáng.
"Giáo viên trẻ có khuynh hướng thực
dụng, cạnh tranh khá mạnh mẽ. Xét đến cùng, giỏi nghề là động cơ tốt. Giỏi để
sống giàu sang và quyền lực cũng đúng. Nhưng cần quan tâm lợi ích của học sinh
và cộng đồng....", ông Quang nói.
Tại hội nghị, nhiều ý kiến cũng cho rằng mức
thu nhập thấp được xem là lý do khiến đội ngũ giáo viên chưa chuyên tâm với
nghề và ngành sư phạm cũng không thể hút được sinh viên giỏi. Cũng vì muốn
"tăng gia thu nhập" nên cũng đã dẫn đến hàng loạt hệ lụy khác như
tình trạng lạm thu, dạy thêm, học thêm tràn lan, giáo viên không đầu tư thời
gian nâng cao kỹ năng nghiệp vụ...
Ngay báo cáo của đoàn giám sát, do Phó Chủ
nhiệm Ủy ban Văn hóa Giáo dục, Thanh thiếu niên và Nhi đồng QH Trịnh Ngọc Thạch
trình bày cũng ghi nhận nhiều bất cập như, "một bộ phận giáo viên
chưa coi trọng việc rèn phẩm chất lẫn nghiệp vụ, chưa chuyên tâm với công việc.
Vẫn còn những người chưa bắt kịp với các phương pháp giáo dục hiện đại,
thậm chí ngại thay đổi"...
Dạy chữ - dạy người chưa cân xứng
Trong khi đó, chất lượng chương trình giáo dục
phổ thông vẫn "nặng" về trang bị kiến thức hơn là yêu cầu rèn kỹ
năng, nhất là kỹ năng sống, tư duy sáng tạo, tự học, tự nghiên cứu.
Báo cáo của đoàn giám sát cũng thẳng thắn chỉ
ra, chương trình giáo dục trong nhà trường vẫn chưa cân đối giữa dạy chữ với
dạy người, thiếu cân đối giữa lý thuyết với thực hành, đặc biệt vẫn còn quá
tải.
Chương trình sách giáo khoa vẫn còn có sự
trùng lặp, có những sự kiện, số liệu thiếu nhất quán giữa các lớp trong cùng
một môn học và giữa một số môn học. Dung lượng một số bài chưa phù hợp với thời
lượng dạy học. Một số SGK tuy tái bản nhưng chưa cập nhật với thực tế đã thay
đổi. Còn có sai sót về kiến thức, chưa chính xác về khái niệm, thuật ngữ khoa
học. SGK một số môn bị phân khúc, tách rời, thiếu liên thông. Việc chọn kiến
thức đưa vào SGK còn thiếu tính sư phạm, quá tải và chưa gắn với thực tiễn...
Hiện, Chính phủ đang tích cực xây dựng Đề án
Đổi mới chương trình SKG phổ thông sau năm 2015. Đoàn giám sát cho rằng Chính
phủ nên tổng kết việc thực hiện chương trình lâu nay một cách nghiêm túc hơn,
sớm hoàn thiện đề án và công bố lấy ý kiến rộng rãi...
Về các giải pháp chung, Ủy ban Văn hóa Giáo
dục, Thanh thiếu niên và Nhi đồng QH đề nghị sớm xây dựng Luật nhà giáo. Chính
phủ cũng cần đổi mới mạnh mẽ công tác quản lý giáo dục. Đặc biệt, cần cơ chế
chính sách thiết thực để phát triển đội ngũ nhà giáo và đội ngũ quản lý đáp
ứng yêu cầu. Chẳng hạn, thu hút, lựa chọn học sinh giỏi vào ngành sư phạm
song song với đổi mới cách thức tuyển dụng, đánh giá, bổ nhiệm nhà giáo...
Dự kiến, sau phiên họp này, đoàn giám sát sẽ
tiếp tục hoàn thiện báo cáo để trình lên Ủy ban Thường vụ QH trước khi
báo cáo QH vào cuối năm.
Lê Nhung
Chào thầy chắc thầy nên thay đổi giao diện blog.
Trả lờiXóa